Ομιλία του Αθ. Μασλαρινού στην εκδήλωση του ¨ΚΡΙΤΣΜΑ¨ του Συλλόγου Γυναικών Τερπνής.
Από το 1923 ξεκίνησαν να γίνονται προσπάθειες για τη δημιουργία ραδιοφώνου και μόλις το 1926 με πρωτοβουλία του ραδιο-ηλεκτρολόγου Χρίστου Τσιγγίδη εκπέμπει το πρώτο ραδιόφωνο, από την Θεσσαλονίκη και λειτουργεί για 20 ολόκληρα χρόνια.
Ο Βασιλιάς Γεώργιος ο Β΄ εγκαινιάζει το πρώτο Εθνικό Ραδιοφωνικό Σταθμό το 1938, ενώ το 1945 ιδρύεται το Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας (Ε.Ι.Ρ) που αναλαμβάνει και την ευθύνη λειτουργίας του. Κατόπιν, ξεκινούν τη λειτουργία τους πολλοί στρατιωτικοί ραδιοφωνικοί σταθμοί υπό την δικαιοδοσία των Ενόπλων Δυνάμεων γνωστή ως ΥΕΝΕΔ.
Οι συχνότητες περνούν και αυτές μεταβατικά στάδια.
Πρώτα έχουμε την εκπομπή των σημάτων στα μεσαία κύματα και στη δεκαετία του 70 ξεκινά η εκπομπή στα FM. Τότε, γεννιούνται και οι "πειρατές" ερασιτέχνες - εραστές του ραδιοφώνου που ενώ δεν έχουν άδεια για να εκπέμψουν γεμίζουν τις συχνότητες του ραδιοφώνου με ποικίλες εκπομπές διαφορετικής ποιότητας από αυτή του κρατικού - εθνικού ραδιοφώνου και βέβαια διώκονται συχνά-πυκνά από τις αρμόδιες αστυνομικές υπηρεσίες με ειδικά όργανα, τα γνωστά στους «πειρατές» ραδιογωνιόμετρα .
Το ραδιόφωνο ήταν και παραμένει ένα γοητευτικό μέσο ενημέρωσης, ψυχαγωγίας και επικοινωνίας.
Αρχικά μας άνοιξε μια πόρτα στον κόσμο. Ήταν το πρώτο μέσο που μας έφερε ποιο κοντά. Νωρίτερα και από το τηλέφωνο είχε εκμηδενίσει τις αποστάσεις.
Μέσα από τις συχνότητες του, ακούγαμε σε όλη την Ελλάδα τα νέα τόσο από την ελληνική πρωτεύουσα, όσο και από άλλες χώρες. Τους λόγους των πρωθυπουργών, των προέδρων, των δυνάμεων κατοχής, αλλά και των ξένων πρακτορείων ενημέρωσης όπως της ντοϊτσεβελε, του BBC και άλλων. Χιλιάδες στηνόταν μπροστά στις ραδιοφωνικές συσκευές για να ακούσουν τη «Φωνή της Αμερικής» ή το «Εδώ Μόσχα». Ακόμα και των παιδιών του Πολυτεχνείου, που έφτιαξαν ραδιοφωνικό σταθμό για να ακούγεται και η δική τους φωνή πέρα από αυτή του κρατικού ραδιοφώνου.
Kαι να, λίγο πριν φύγει η δεκαετία του 80 τα πρώτα ελεύθερα ραδιόφωνα κάνουν δυνατά αισθητή την παρουσία τους και ζητούν τη θέση τους στα fm και στην καρδιά μας.
Ο Σωτήρης Κούβελας, δήμαρχος στη Θεσσαλονίκη και ο Μιλτιάδης Έβερτ στην Αθήνα αποφάσισαν την πειρατεία στη ραδιοφωνία να την κάνουν νόμο και την πολυφωνία καθημερινή μας συνήθεια.
Έτσι φέρνουν τα πάνω - κάτω στην Ελλάδα και βέβαια η τότε κυβέρνηση καθώς και οι επόμενες αποφασίζουν να εκσυγχρονιστούν ακολουθώντας την Ευρωπαϊκή νομοθεσία .
Φτάνουμε έτσι, στο 2010 που ανοίγοντας το πρωί το ραδιόφωνό μας , σε όποιο σημείο της Ελλάδας και να είμαστε , ακούμε τους τοπικούς ραδιοφωνικούς σταθμούς , τους σταθμούς της Αθήνας , της Θεσσαλονίκης , της Κρήτης , του Έβρου, των Δωδεκανήσων, του Ιονίου και επιλέγουμε ανάλογα με τις προτιμήσεις μας ειδήσεις , μουσική ή εκπομπές.
Μια πολυφωνία στα ερτζιανά γεννήθηκε σιγά-σιγά στη διάρκεια του 20ου αιώνα κυοφορώντας για δεκαετίες αστέρες που δεν τους έχουμε δει , ίσως και ποτέ, αλλά τους αγαπάμε και τους έχουμε στην καρδιά μας.
Και για τους εραστές του είδους τα μουσεία ραδιοφωνίας σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη είναι ένας παράδεισος που ξεδιπλώνεται σε όποιον τα επισκεφθεί.
Ποιός από τους παλιότερους θα ξεχάσει ,την πρωινή εκπομπή της δεκαετίας του 60 και του 70 "Καλημέρα σας παιδιά"...
Όσοι από εμάς δεν πηγαίναμε σχολείο και γυρνούσαμε , μικρά παιδιά, γύρω από την ποδιά της μαμάς, είτε γύρω από τη γιαγιά θυμόμαστε το γνωστό τραγούδι ... «καλημέρα σας παιδιά»… και μετά σαν σε όνειρο ήταν το παραμύθι , οι συμβουλές, οι φωνές των παιδιών , τα τραγούδια που έφταναν στα αυτιά μας σαν από άλλο κόσμο ....από άλλο πλανήτη.
Και μετά ξέραμε πως έρχεται η φοβερή ώρα , που η μητέρα ζητούσε να κάνουμε ησυχία , γιατί ξεκινούσε το θέατρο. Και πάλι άρχιζε το ταξίδι με διαλόγους που εξιστορούσαν μια ιστορία , ένα μυθιστόρημα, μια μικρή πικρή αγάπη, «το σπίτι των ανέμων» και τόσα άλλα . Ποιος δεν γέλασε με τις ιστορίες του «Καραγκιόζη»?
Και όπως τα σημερινά τηλεοπτικά καθημερινά σήριαλ, είχαν φανατικούς ακροατές, μικροί και μεγάλοι, δεσποινίδες και κυρίες που κάνοντας τις δουλειές του σπιτιού, έκλαιγαν ή γέλαγαν ανάλογα με την πλοκή της υπόθεσης.
Με αγωνία οι ακροατές που είχαν συγγενείς στο εξωτερικό περίμεναν κάθε βράδυ στις 10, να ακούσουν κάποια νέα, ένα όνομα, ένα χαιρετισμό, μια αφιέρωση από τους δικούς τους ξενιτεμένους. Η «φωνή της Ελλάδος» δεν γνωρίζει σύνορα. Ακούγεται, όπου υπάρχουν Έλληνες.
Όσο για τα τραγούδια . Ήταν αυστηρά καθορισμένο το ρεπερτόριο από τις δισκογραφικές εταιρείες , αλλά δεν μας ένοιαζε , αφού όλα τα σουξέ της εποχής ηχούσαν δυνατά σε όλα τα σπίτια πρωί - βράδυ. Το βράδυ ήταν το κάτι άλλο με το ραδιόφωνο να παίζει. Το ραδιόφωνο ήταν μέλος της οικογένειας, μέλος της ζωής μας, κομμάτι από την καρδιά μας. Το αγαπούσαμε το ραδιόφωνο. ...Ήταν η φυγή μας από τις στενοχώριες και την καθημερινότητα. Ήρθαν και οι «πειρατικοί σταθμοί» για να μας εθίσουν ακόμα περισσότερο σ’ αυτό το μαγικό μέσο μαζικής ενημέρωσης.
Θυμάστε τη φράση "Φίλοι μου αγαπημένοι..." με την οποία ξεκινούσε την εκπομπή του "Χαρούμενα Ταλέντα" ο Γιώργος Οικονομίδης από το Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας, κάθε Κυριακή, στις 12 το μεσημέρι . Στις αρχές του 1950 ο Γιώργος Οικονομίδης ,εκτός από πολύ δημοφιλής στα βαριετέ και στις πίστες έγινε και ο πιο πετυχημένος και δημοφιλής άνθρωπος του ραδιοφώνου, ο πρώτος πραγματικός σταρ που έβγαλε αυτό το μέσο στην Ελλάδα, κυρίως με τα νέα ταλέντα και όχι μόνο. Από την εκπομπή του αναδείχθηκαν σπουδαίοι τραγουδιστές και τραγουδίστριες όπως η Νάνα Μούσχουρη, ο Χάρυ Κλιν, η Τζένη Βάνου, ο Γιώργος Βογιατζής, η Καίτη Γαρμπή και τόσοι άλλοι.
Ο Γιώργος Οικονομίδης έγραψε στίχους για πάρα πολλούς τραγουδιστές. Λίγοι ίσως γνωρίζουμε ότι στο τραγούδι "Κορόιδο Μουσολίνι" οι στίχοι είναι δικοί του.
Και από το Γιώργο Οικονομίδη και το "Φίλοι μου Αγαπημένοι...." περνάμε στο "Ευτυχείτε!!" και στον Άλκη Στέα ένα διαφημιστή που σπούδασε Μαθηματικός και ξεκίνησε από τη Θεσσαλονίκη παρουσιάζοντας το Φεστιβάλ τραγουδιού της Θεσσαλονίκης , ενώ από το 1974 σχολίαζε και παρουσίαζε και το Πατρινό Καρναβάλι. Το φεστιβάλ Θεσσαλονίκης να θυμίσουμε ότι έγινε ένα ραδιοφωνικό προϊόν αρχικά μέσα από την Εθνική Ραδιοφωνία και τη φωνή του Αλκη Στέα να δίνει τη ζωντάνια που έφτανε σε κάθε σπίτι μέσα από τα ερτζιανά .
Ευτυχείτε , λοιπόν , και η ιστορία του ελληνικού ραδιοφώνου ανέδειξε και έναν ακόμα θρύλο που οι παλαιότεροι θα τον θυμηθούν με το άκουσμα του ονόματός του . Τον Ίκαρο. Ο Ίκαρος είναι γνωστός στους περισσότερους από την τηλεόραση και τα παιχνίδια που παρουσίαζε αλλά από το 1966 μέσα από την Ε.Ι.Ρ. ήταν και παραγωγός του ραδιοφώνου. Και όπως κάθε παραγωγός του ελληνικού ραδιοφώνου έτσι και ο Ίκαρος είχε άλλα ταλέντα όπως τη στιχουργία και την μεγάλη αγάπη για τα αυτοκίνητα , αφού ήταν ο ιδρυτής της Αγωνιστικής Λέσχης αυτοκινήτων και βέβαια είχε πολλές φορές συμμετάσχει στο ράλι ακρόπολης.
Δεν ξεχνούμε βέβαια ούτε τον Γιώργο Παπαστεφάνου , ούτε τον Γιάννη Πετρίδη ονόματα που γράφουν ακόμα ιστορία , ραδιοφωνική ιστορία.
Και να ξεκινήσουμε με φρέσκα νέα. Ο Γιάννης Πετρίδης ένας μουσικός παραγωγός του ελληνικού ραδιοφώνου και μάλιστα του κρατικού , παρακαλώ, μετά από 35 χρόνια , ως συμβασιούχος - ναι καλά ακούσατε - αφήνει το ραδιόφωνο. Οι φαν των εκπομπών του έπεσαν από τα σύννεφα και τα blogs πήραν φωτιά. Ο Γιάννης Πετρίδης γνώρισε στο νεαρόκοσμο κάθε δεκαετίας στα 35 χρόνια της μουσικής του πορείας όλα τα είδη μουσικής, μας έκανε να αγαπήσουμε οι μικρότεροι τη ροκ, και οι μεγαλύτεροι να πάψουν να τη φοβούνται . Και όμως ως συμβασιούχος βρέθηκε εκτός ραδιοφώνου. Αυτά είναι τα παράλογα της ελληνικής πραγματικότητας. Ήταν ένας μουσικός παραγωγός που ανέδειξε στο χώρο της ροκ μουσικής αρκετά συγκροτήματα που οι μεγάλες δισκογραφικές εταιρείες δεν ήθελαν να ακούσουν τα ονόματά τους όχι μόνο τη μουσική τους. Είναι από τους ανθρώπους που έβαλε όχι ένα αλλά πολλά λιθαράκια σύγχρονης μουσικής στην Ελλάδα!!!
Ο Γιώργος Παπαστεφάνου ήταν, είναι και θα είναι το χρυσό παιδί, μιας χρυσής εποχής του ελληνικού ραδιοφώνου που κλείνει φέτος τα 50 χρόνια του στο ραδιόφωνο και μάλιστα σε συνεντεύξεις του έχει πει ότι το μόνο που δεν τον ενδιέφερε ήταν η ποιότητα. Την ποιότητα τελικά ή την έχεις ή δεν την έχεις.
Μάλιστα την πρώτη εκπομπή του με τίτλο "Στις 11 το βράδυ , κάθε Δευτέρα" ακούστηκαν σε πρώτη μετάδοση όλα τα σπουδαία που συνέβαιναν τότε στο τραγούδι. Χατζιδάκης, Θεοδωράκης, Ξαρχάκος, Σπανός προτού τους ανακαλύψουν οι δισκογραφικές εταιρείες. Και βρισκόμαστε μόλις στην δεκαετία το 60.
Η εκπομπή "Καλησπέρα κύριε Έντισον " είναι η πιο γνωστή εκπομπή. Ξεκίνησε το Μάιο του 1977 και διήρκεσε 16,5 χρόνια.
Η τηλεόραση ήρθε μετά από πίεση και ασχολήθηκε με αυτή παράλληλα με το ραδιόφωνο που λάτρεψε και λατρεύει.
Αν σήμερα ξεκινούσε ραδιόφωνο ο Γιώργος Παπαστεφάνου σχολίασε :" Προφανώς θα προσαρμοζόμουν. Έκανα άλλωστε, αυτά τα χρόνια, πολλές υποχωρήσεις. Δεν είχαν όλα στόχο την ποιότητα. Απλώς δεν άντεχα να ντρέπομαι όταν έκανα κάτι που δεν με εκπροσωπούσε . Αρρώσταινα."
Το ραδιόφωνο έφτασε στη ζωή μας μετά από ένα πείραμα του Γουλιέλμου Μαρκόνι το 1895 που έστειλε ηχητικά σήματα μορς μέσω ερτζιανών κυμάτων.
Σήμερα ακούμε ραδιόφωνο ψηφιακό, δορυφορικό , διαδικτυακό.
Το ραδιόφωνο είναι πολιτισμός. Καθόρισε τον 20ο αιώνα και διανύει μια άλλη μορφή, εξυπηρετώντας ίσως και άλλες ανάγκες του 21ου αιώνα.
Όμως το ραδιόφωνο δεν είναι σε καμιά περίπτωση ΔΗΘΕΝ και θα ολοκληρώσω με τη ρήση του Γιώργου Παπαστεφάνου
Το Δήθεν είναι από τα πλην της εποχής μας. Δεν προστατεύεις τον πολιτισμό έτσι. Ο Πολιτισμός θέλει πηγαία αντιμετώπιση. Θέλει Αλήθεια
Και το ραδιόφωνο από το Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας και την ΥΕΝΕΔ έως την ελεύθερη ραδιοφωνία και τους "πειρατές" αλλοτινών δεκαετιών ήταν , είναι και θα είναι πολιτισμός και Αλήθεια.
Σας ευχαριστώ!
Περισσότερα: http://psterpnis.blogspot.com/2010/10/2010.html
