Σάββατο 29 Ιουνίου 2013

Στο Ν. Σερρών συμμετείχε στην έρευνα ESPAD του 2011τυχαίο δείγμα 13 σχολικών μονάδων από όλον το νομό: 6 Γυμνάσια και 7 Λύκεια/ΕΠΑΛ .

Τέσσερα (4) σχολεία (30,8%) αρνήθηκαν τη συμμετοχή. Τα σχολεία αυτά αντικαταστάθηκαν με άλλα
σχολεία του νομού τα οποία είχαν επιλεγεί με τυχαίο τρόπο κατά τη δειγματοληψία ως σχολεία για
αντικαταστάσεις.

684 μαθητές συμμετείχαν στην έρευνα (ποσοστό συμμετοχής 83,3%): 315 αγόρια (46,1%) και 369 κορίτσια (53,9%).
Ο ποιοτικός έλεγχος των συμπληρωμένων ερωτηματολογίων οδήγησε στον αποκλεισμό 22
ερωτηματολογίων ως άκυρων (2,9%), εξαιτίας κυρίως του μεγάλου ποσοστού ασυμπλήρωτων ερωτήσεων και συστηματικών ασυνεπειών. Τα αποτελέσματα της έρευνας βασίστηκαν τελικά στα στοιχεία 662 ερωτηματολογίων.
Παρουσιάζονται ακολούθως τα αποτελέσματα των σταθμισμένων αναλύσεων για τη χρήση
καπνού, οινοπνευματωδών και παράνομων ουσιών (ναρκωτικών) στο Ν. Σερρών. Τα στοιχεία
για το σύνολο των μαθητών του νομού παρατίθενται στο Γράφημα Β42 Μαζί με τα αντίστοιχα
του εθνικού δείγματος, ενώ μαζί με τα αντίστοιχα των άλλων νομών της χώρας
παρουσιάζονται στον Πίνακα Β4 της Έκθεσης Αποτελεσμάτων.
Ν ό μ ι μ ε ς Ο υ σ ί ε ς
Κάπνισμα
Σύνολο: Σχεδόν 1 στους 5 μαθητές (19,4%) που συμμετείχαν στην έρευνα ανέφερε ότι κάπνισε
τον τελευταίο μήνα πριν από την έρευνα. Ένας στους 8 μαθητές (12,5%) είναι συστηματικός
καπνιστής (καπνίζει καθημερινά), και το 5,7% καπνίζουν βαριά (τουλάχιστον μισό πακέτο
τσιγάρα την ημέρα).
Φύλο: Τον τελευταίο μήνα κάπνισαν το 17,4% των αγοριών και το 21% των κοριτσιών, ενώ
καθημερινά καπνίζουν το 10,9% και το 13,9% αντίστοιχα. Βαριά καπνίζουν το 4,8% των
αγοριών και το 6,4% των κοριτσιών.
Ηλικία: Έχουν καπνίσει τον τελευταίο μήνα πριν από την έρευνα 4% των εφήβων ηλικίας 13-14
ετών, 18,5% ηλικίας 15-16 ετών και το 33% ηλικίας 17-18 ετών. Καθημερινά καπνίζουν το 2,3%
των μαθητών ηλικίας 13-14 ετών, το 12% ηλικίας 15-16 ετών και το 21,6% ηλικίας 17-18 ετών
(στατιστικά σημαντικές διαφορές μεταξύ όλων των ηλικιακών ομάδων στις δύο
προαναφερθείσες συμπεριφορές). Καπνίζουν τουλάχιστον μισό πακέτο τσιγάρα την ημέρα το
1,1% των εφήβων ηλικίας 13-14 ετών, το 5,3% ηλικίας 15-16 ετών και το 9,3% ηλικίας 17-18
ετών (στατιστικά σημαντική διαφορά μόνο μεταξύ 13-14 ετών και 17-18 ετών).
Οινοπνευματώδη
Σύνολο: Η πλειονότητα των μαθητών που συμμετείχαν στην έρευνα (68%) ήπιαν κάποιο
οινοπνευματώδες ποτό τον τελευταίο μήνα πριν από την έρευνα και 1 στους 7 (15,5%) ήπιε
τουλάχιστον 10 φορές τον τελευταίο μήνα. Το 18,2% των μαθητών που συμμετείχαν στην
έρευνα έχουν μεθύσει τουλάχιστον 3 φορές στη ζωή του. Οι μισοί μαθητές ηλικίας 15-19 ετών
(50,6%) ήπιαν 5 ή περισσότερα ποτά στη σειρά τουλάχιστον 1 φορά το μήνα πριν από την
έρευνα (υπερβολική χρήση).
Φύλο: Η πλειονότητα των αγοριών (65,8%) και των κοριτσιών (69,9%) ήπιαν κάποιο
οινοπνευματώδες ποτό τον τελευταίο μήνα πριν από την έρευνα, και το ίδιο διάστημα
τουλάχιστον 10 φορές ήπιαν το 14,8% των αγοριών και το 16,1% των κοριτσιών. Έχουν μεθύσει
τουλάχιστον 3 φορές στη ζωή τους το 18,8% των αγοριών και το 17,7% των κοριτσιών.
Τουλάχιστον 1 φορά μέσα στον τελευταίο μήνα έκαναν υπερβολική κατανάλωση
οινοπνευματωδών περισσότερα από τα μισά αγόρια ηλικίας 15-19 ετών (57,2%) και το 45,8%
των κοριτσιών αντίστοιχων ηλικιών (στατιστικά σημαντική διαφορά).
Ηλικία: Ήπιαν κάποιο οινοπνευματώδες ποτό τον τελευταίο μήνα πριν από την έρευνα 1 στους
3 εφήβους ηλικίας 13-14 ετών (37,2%) και η πλειονότητα των μαθητών των άλλων δύο
ηλικιακών ομάδων (76,9% ηλικίας 15-16 ετών και 87,3% ηλικίας 17-18 ετών) (στατιστικά
σημαντικές διαφορές μεταξύ όλων των ηλικιακών ομάδων). Τουλάχιστον 10 φορές τον
τελευταίο μήνα πριν από την έρευνα ήπιαν κάποιο οινοπνευματώδες ποτό το 2,9% των
εφήβων ηλικίας 13-14 ετών, το 16,5% ηλικίας 15-16 ετών και το 25,3% ηλικίας 17-18 ετών
(στατιστικά σημαντικές διαφορές μόνο μεταξύ 13-14 ετών και των άλλων ηλικιακών ομάδων).
Έχουν μεθύσει τουλάχιστον 3 φορές στη ζωή τους το 4,6% των μαθητών ηλικίας 13-14 ετών, το
18,5% ηλικίας 15-16 ετών και το 29,3% ηλικίας 17-18 ετών (στατιστικά σημαντικές διαφορές
μεταξύ όλων των ηλικιακών ομάδων). Έκαναν υπερβολική κατανάλωση οινοπνευματωδών
τουλάχιστον 1 φορά τον τελευταίο μήνα οι μισοί έφηβοι ηλικίας 15-16 ετών (49,3%) και
παρόμοιο ποσοστό ηλικίας 17-18 ετών (52,2%).
Π α ρ ά ν ο μ ε ς Ο υ σ ί ε ς
Οποιαδήποτε παράνομη ουσία
Μαθητές 13-14 ετών: Το 2,8% των μαθητών 13-14 ετών έχουν κάνει χρήση οποιασδήποτε
παράνομης ουσίας (κάνναβη ή/και έκσταση) έστω και 1 φορά στη ζωή τους (4,4% των αγοριών
και 1,2% των κοριτσιών).
Μαθητές 15-19 ετών: Ένας στους 10 μαθητές ηλικίας 15-19 ετών (10,9%) έχει κάνει χρήση
οποιασδήποτε παράνομης ουσίας (κάνναβης, ηρωίνης, κοκαΐνης, αμφεταμίνες, κρακ, έκσταση,
LSD, μαγικά μανιτάρια ή GHB) τουλάχιστον 1 φορά στη ζωή του (8,8% ηλικίας 15-16 ετών,
11,5% ηλικίας 17-18 ετών). Σημαντικά υψηλότερο είναι το ποσοστό των αγοριών (15,6%) από
ό,τι των κοριτσιών (7,4%) που αναφέρουν χρήση οποιασδήποτε παράνομης ουσίας.
Κάνναβη
Σύνολο: Έχουν κάνει χρήση κάνναβης τουλάχιστον 1 φορά στη ζωή τους το 6,1% του συνόλου
των μαθητών που συμμετείχαν στην έρευνα, και τουλάχιστον 3 φορές έχουν κάνει στη ζωή
τους το 3,3% του συνόλου των μαθητών.
Φύλο: Το 7,8% των αγοριών και το 4,6% των κοριτσιών έχουν κάνει χρήση κάνναβης στη ζωή
τους έστω και 1 φορά και τουλάχιστον 3 φορές έχουν κάνει το 4,4% και το 2,4% αντίστοιχα.
Ηλικία: Έχουν κάνει χρήση κάνναβης τουλάχιστον 1 φορά στη ζωή τους το 2,9% των μαθητών
ηλικίας 13-14 ετών, 5% ηλικίας 15-16 ετών και 8,2% ηλικίας 17-18 ετών. Τουλάχιστον 3 φορές
έχουν κάνει χρήση κάνναβης στη ζωή τους το 2,3% των εφήβων ηλικίας 13-14 ετών, το 1,9%
ηλικίας 15-16 ετών και το 4,7% ηλικίας 17-18 ετών.
Πρόσφατη χρήση (μαθητές 15-19 ετών): Τουλάχιστον 1 φορά τον τελευταίο χρόνο πριν από
την έρευνα έκαναν χρήση κάνναβης το 5,2% των μαθητών ηλικίας άνω των 14 ετών (2,8%
ηλικίας 15-16 ετών και 6,4% ηλικίας 17-18 ετών). Τουλάχιστον 1 φορά τον τελευταίο μήνα πριν
από την έρευνα έκαναν χρήση κάνναβης το 3% των μαθητών άνω των 14 ετών (2% ηλικίας 15-
16 ετών και 3,9% ηλικίας 17-18 ετών). Όσον αφορά την πρόσφατη χρήση κάνναβης στα δύο
φύλα, σημαντικά υψηλότερο ποσοστό αγοριών (7,8%) από κοριτσιών (3,3%) έκαναν χρήση
τουλάχιστον 1 φορά τον τελευταίο χρόνο, ενώ παρόμοια είναι τα ποσοστά τους στη χρήση
τουλάχιστον 1 φορά τον τελευταίο μήνα (4,6% των αγοριών και 1,9% των κοριτσιών).
Έκσταση
Σε ποσοστό 1,7% οι μαθητές που συμμετείχαν στην έρευνα αναφέρουν χρήση της ουσίας
έκσταση τουλάχιστον 1 φορά στη ζωή τους , με σημαντικά υψηλότερο το ποσοστό των αγοριών
(3,2% των αγοριών έναντι 0,6% των κοριτσιών).
Ά λ λ ε ς ο υ σ ί ε ς
Εισπνεόμενες ουσίες
Ένας στους 9 μαθητές (11,5%) που συμμετείχαν στην έρευνα έχει κάνει χρήση εισπνεόμενων
ουσιών (π.χ. κόλλα, βενζίνη) τουλάχιστον 1 φορά στη ζωή του (8% ηλικίας 13-14 ετών, 15,6%
ηλικίας 15-16 ετών και 9,7% ηλικίας 17-18 ετών). Το 12,2% των αγοριών και το 10,8% των
κοριτσιών ανέφεραν χρήση εισπνεόμενων ουσιών.
Ηρεμιστικά/Υπνωτικά
Ποσοστό 10,1% του συνόλου των μαθητών έχουν κάνει χρήση ηρεμιστικών ή υπνωτικών χωρίς
τη σύσταση γιατρού τουλάχιστον 1 φορά στη ζωή τους, με σημαντικά υψηλότερο το ποσοστό
των μαθητών 17-18 ετών από εκείνων ηλικίας 13-14 ετών (4% ηλικίας 13-14 ετών, 8,7% ηλικίας
15-16 ετών και 15,5% ηλικίας 17-18 ετών). Το 9,5% των αγοριών και το 10,6% των κοριτσιών
έχουν κάνει χρήση ηρεμιστικών ή υπνωτικών χωρίς τη σύσταση γιατρού.
Σύγκριση του Ν. Σερρών με τους άλλους νομούς της Κεντρικής
Μακεδονίας και με το εθνικό δείγμα
Σε επίπεδο περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, ο Ν. Σερρών δεν παρουσιάζει σημαντικές
διαφορές από τους νομούς Ημαθίας, Θεσσαλονίκης, Κιλκίς, Πέλλας, Πιερίας και Χαλκιδικής
αναφορικά με τη χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών. Εξαίρεση αποτελούν τα σημαντικά
χαμηλότερα ποσοστά του νομού αυτού από το νομό Θεσσαλονίκης αναφορικά με τη χρήση
κάνναβης (≥1 φορά στη ζωή) και την πρόσφατη χρήση κάνναβης στους μαθητές 15-19 ετών (≥1
φορά τον τελευταίο χρόνο).
Συγκριτικά με το εθνικό δείγμα, ο Ν. Σερρών βρίσκεται κοντά στο μέσο όρο στην πλειονότητα
των συμπεριφορών που σχετίζονται με χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών (Γράφημα Β42).
Ωστόσο, υψηλότερα είναι τα ποσοστά των μαθητών στο νομό αυτό συγκριτικά με τα
αντίστοιχα του συνόλου των μαθητών της χώρας που πίνουν οινοπνευματώδη (≥1 φορά τον
τελευταίο μήνα, ≥10 φορές τον τελευταίο μήνα), μεθούν (≥3 φορές στη ζωή), και στις ηλικίες
των 15-19 ετών που κάνουν υπερβολική κατανάλωση οινοπνευματωδών (≥5 ποτά στη σειρά
τον τελευταίο μήνα), ενώ χαμηλότερα είναι τα ποσοστά τους στη χρήση κάνναβης (≥1 φορά
στη ζωή) και στις ηλικίες 15-19 ετών στην πρόσφατη χρήση κάνναβης (≥1 φορά τον τελευταίο
χρόνο) και στη χρήση οποιασδήποτε παράνομης ουσίας (Γράφημα Β41).
Το 3ο υψηλότερο ποσοστό χρήσης ηρεμιστικών ή υπνωτικών χωρίς τη σύσταση γιατρού της
χώρας καταγράφεται στο Ν. Σερρών. Επιπλέον, ο νομός αυτός κατατάσσεται στην 4η θέση με
τα υψηλότερα ποσοστά μαθητών που καταναλώνουν συχνά οινοπνευματώδη (≥1 φορά τον
τελευταίο μήνα, ≥10 φορές τον τελευταίο μήνα), στην 5η υψηλότερη θέση αναφορικά με τη
μέθη (≥3 φορές στη ζωή τους) και στην 7η θέση στην υπερβολική κατανάλωση
οινοπνευματωδών στις ηλικίες 15-19 ετών. Αντιθέτως, ο Ν. Σερρών συγκαταλέγεται μεταξύ των
7 νομών με τα χαμηλότερα ποσοστά μαθητών ηλικίας 15-19 ετών που έχουν κάνει χρήση
κάνναβης πρόσφατα (≥1 φορά τον τελευταίο χρόνο, ≥1 φορά τον τελευταίο μήνα).